ศึกษาความผิดพลาดจากระบบเตือนสึนามิที่เกาะเมนตาไว กับ 500 ชีวิต

ระบบเตือนภัยสึนามิที่ติดตั้งนอกชายฝั่งอินโดนีเซียนั้นออกแบบโดยทีมวิศวกรชาวเยอรมนีตลอดระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมา ใช้เงินลงทุนไปราว 1.8 พันล้านบาท เหตุแผ่นดินไหนนอกชายฝั่งตะวันตกค่อนไปทางตอนใต้ของเกาะสุมาตรา เมื่อวันที่ 25 ต.ค.นั้น วัดขนาดได้ถึง 7.7 ตามมาตราโมเมนต์ โดยพื้นที่ฝั่งตะวันตกของเกาะสุมาตรา จะมีหมู่เกาะเมนตาไวตั้งอยู่ข้างซ้าย แต่สภาพวิถีชีวิตบนเกาะถือว่าเป็นชนบทห่างไกลความเจริญพอสมควร

เบื้องต้น สำนักข่าว BBC ระบุว่า ระบบเตือนภัยสึนามิของวิศวกรเยอรมนีบางจุดไม่ทำงาน ขณะที่ชาวบ้านในหมู่เกาะเมนตาไว ซึ่งเป็นจุดที่โดนสึนามิปะทะยืนยันว่าไม่มีใครได้ยินสัญญาณ ‘ไซเรน’ เตือนภัยแม้แต่คนเดียว

ผลลัพธ์หลังจากสึนามิซัดเข้าฝั่ง มีผู้เสียชีวิตและสูญหายร่วมพันราย บ้านเรือนวินาศ 25,000 หลังพื้นที่ชายฝั่งถูกแรงพิโรธของเกลียวคลื่นยักษ์ความสูง 3-8 เมตร โถมเข้าถล่มจนเหี้ยนเตียน

เกิดอะไรขึ้นกับระบบเตือนภัย..!?

หนังสือพิมพ์ชปีเกลของเยอรมนีระบุว่า หลังเกิดเหตุ นักวิทยาศาสตร์อินโดนีเซียตั้งคำถามถึงประสิทธิภาพของระบบทุ่นเตือนภัยสึนามิ ของเยอรมนีว่าใช้งานได้จริงหรือไม่ อย่างไรก็ตาม นายยอร์น ลาตูร์ยัง นักวิจัยประจำศูนย์ธรณีศาสตร์ ประเทศเยอรมนี ยืนยันว่า จากการตรวจสอบข้อมูล ระบบเตือนภัยสึนามิทำงานได้จริง และส่งข้อมูลไปให้สถานีเตือนภัยสึนามิในกรุงจาการ์ตา เมืองหลวงอินโดนีเซีย ออกประกาศเตือนภัยสึนามิ เมื่อเวลา 21.47 น. วันที่ 25 ต.ค. 53 หรือหลังตรวจจับแรงสั่นสะเทือนแผ่นดินไหวได้ราว 5 นาที ต่อจากนั้นอีก 39 นาที เมื่อพบว่า มีเพียง สึนามิ ‘ขนาดเล็ก’ ความสูง 23 เซนติเมตร พัดเข้าตอนใต้ของฝั่งสุมาตราบริเวณเมืองปาดัง จึงยกเลิกประกาศเตือนภัย สิ่งที่ไม่มีใครรู้เลย ก็คือ หลังเกิดแผ่นดินไหวดังกล่าวเพียง ‘ไม่กี่นาที’ สึนามิสูงตั้งแต่ 3-8 เมตรได้โถมเข้าชายฝั่งหมู่เกาะเมนตาไวเข้าไปเรียบร้อยแล้ว แต่ฝ่ายทางการ รวมถึง ศูนย์เตือนภัยสึนามิแปซิฟิก กลับไม่รู้เรื่อง เพราะหลายพื้นที่ บนหมู่เกาะแห่งนี้ขาดแคลนสาธารณูปโภคพื้นฐานด้านการสื่อสาร

ขั้นตอนปฏิบัติขาดมาตรฐาน

เจ้าหน้าที่ฝ่ายเยอรมนี ผู้รับผิดชอบการวางระบบเตือนสึนามิ พยายามอธิบายว่าเหตุที่ชาวบ้านเมนตาไวไม่มีโอกาสได้ยินเสียง ‘ไซเรน’ เตือนให้หนีขึ้นที่สูง เพราะหน้าที่การวาง ‘ระบบแจ้งเตือนแนวสุดท้าย’ บนชายฝั่งอยู่ในความรับผิดชอบของรัฐบาลอินโดนีเซียนอกจากนั้นยังพบว่า การวางสายเคเบิลส่งสัญญาณต่างๆ ไม่ตรงตามมาตรฐานที่เยอรมนีกำหนดไว้ เช่น การวางเคเบิลต้องฝังดิน ไม่ใช่ไปแขวนระโยงรยางค์กับต้นไม้ ขณะเดียวกัน รัฐบาลอินโดนีเซียยังไม่ให้ความสำคัญกับการจัดฝึกซ้อมหนีภัยสึนามิ และให้ความรู้เอาตัวรอดเบื้องต้นด้วยการจับสัญญาณบ่งชี้ว่าอาจมีสึนามิขึ้นฝั่ง จากการสอบสวนเบื้องต้น พบว่า ผู้เสียชีวิตในเมนตาไว ส่วนใหญ่เมื่อเห็นสึนามิลูกแรก ขนาดไม่ใหญ่มากซัดสู่ฝั่งแล้วไม่มีอะไร จึงไม่ได้อพยพขึ้นที่สูง ทำให้เมื่อสึนามิขนาดใหญ่ลูกหลังๆ ไล่ตามมาจึงหนีไม่ทัน แต่ประเด็นที่ฝ่ายเยอรมนีชี้แจงก็ยังไม่ตรงกับข้อมูลของสำนักข่าวต่างประเทศอื่นๆ ซึ่งรายงานว่า ทุ่นเตือนภัยสึนามิ 2 ทุ่นที่ลอยอยู่ในทะเลเสียหาย ใช้การไม่ได้อยู่แล้ว
อ้างอิง : หนังสือพิมพ์ข่าวสด

ข้อมูลเพิ่มเติม http://beforeitsnews.com/earthquakes/2013/07/very-strong-earthquake-at-the-southern-tip-of-the-mentawai-islands-sumatra-indonesia-2464558.html
http://nctr.pmel.noaa.gov/indonesia20101025/